Wlz-zorg thuis, wie is de doelgroep?

De grootste groep mensen die op dit moment Wlz-zorg thuis ontvangt zijn mensen met een zorgprofiel VV5 (beschermd wonen met intensieve dementiezorg). Daarnaast ontvangen mensen met het zorgprofiel VV4 (beschut wonen met intensieve begeleiding en uitgebreide verzorging) en VV6 (beschermd wonen met intensieve verzorging en verpleging) ook vaak Wlz-zorg thuis. Een enkele keer gaat het om iemand met een hoger zorgprofiel die nog thuis woont, maar de meeste van deze cliënten wonen in een verpleeghuis.

Wlz-indicatie 

De cliënt of zijn naasten kunnen een Wlz-indicatie aanvragen, maar ook een zorgprofessional kan dat namens de cliënt doen, denk aan een wijkverpleegkundige of casemanager dementie. Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) bepaalt met vaste criteria of een cliënt een Wlz-indicatie krijgt. 

Zorgprofiel

De Wlz is er voor mensen die blijvend permanent toezicht of 24 uur per dag zorg in nabijheid nodig hebben vanwege het risico op ernstig nadeel voor de cliënt of anderen. In de Wlz-indicatie geeft het CIZ het zorgprofiel aan waarop de cliënt is aangewezen. Het zorgprofiel zegt iets over de aard, inhoud en globale omvang van de zorg die nodig is. Hoe je het zorgaanbod precies invult stel je als zorgaanbieder vast in samenspraak met de cliënt. Lees meer over toegang tot Wlz-zorg bij Zorginstituut Nederland. 

Leveringsvormen van Wlz

De cliënt, de zorgaanbieder en het zorgkantoor bepalen samen de manier waarop de Wlz-indicatie verzilverd wordt. Als een cliënt kiest voor verzilvering in de thuissituatie, dan ziet het zorgkantoor erop toe dat de zorg doelmatig en verantwoord thuis geleverd wordt. In de praktijk legt het zorgkantoor deze verantwoordelijkheid bij de zorgaanbieder.

In de thuissituatie zijn er drie leveringsvormen:

• VPT (volledig pakket thuis)
  Afspraken met één (hoofd)zorgaanbieder, één integraal tarief
• MPT (modulair pakket thuis)
  Afspraken met meerdere zorgaanbieders, bekostiging per module
• PGB (persoonsgebonden budget)
  Cliënt is zelf verantwoordelijk voor afspraken met zorgaanbieder en bekostiging (via de Sociale Verzekeringsbank). PGB kun je combineren met MPT.

Lees meer over de leveringsvormen VPT, MPT en PGB.

Inclusie- en exclusiecriteria

Het is goed om als organisatie te bedenken waar de grenzen van Wlz-zorg thuis liggen. Wil je werken met inclusie- en exclusiecriteria voor wie in aanmerking komt voor Wlz-zorg thuis? En waar moet je dan aan denken? 

De grenzen die je als organisatie stelt aan thuis blijven wonen hangt uiteraard ook samen met jullie visie. Welke overwegingen spelen bij organisaties mee bij hun keuze? Dat lees je hieronder.

Waarom wel voorwaarden voor Wlz-zorg thuis?

Sommige organisaties stellen voorwaarden aan vormen van Wlz-zorg thuis, zoals de aanwezigheid van een mantelzorger of een sociaal netwerk. Of ze hanteren exclusiecriteria, zoals extreem dwaalgedrag, de behoefte aan verpleegtechnische handelingen of bepaalde gedragsproblematiek. Het biedt medewerkers een kader. Zo kunnen zij bijvoorbeeld met cliënten en hun naasten bespreken dat in een bepaalde woning zorgverlening alleen verantwoord is als mantelzorgers een steentje bijdragen en wat er gebeurt als de mantelzorger wegvalt: moet de cliënt dan verhuizen naar een andere locatie of woning om zorg aan huis te blijven ontvangen?

Waarom geen voorwaarden voor Wlz-zorg thuis?

Andere organisaties werken juist niet met exclusiecriteria, omdat zij dat in strijd vinden met de principes van maatwerk en persoonsgericht werken. Exclusiecriteria kunnen door medewerkers juist als regels worden beschouwd wat niet altijd helpt om mogelijkheden te onderzoeken. Wat voor de ene cliënt een harde grens is om veilig en verantwoord thuis te kunnen wonen is dat voor de andere cliënt wellicht niet. Individueel maatwerk vraagt altijd om afwegingen te maken over veilige, verantwoorde zorg en ondersteuning, samen met de cliënt, het netwerk en de professionals.

Communiceer over je keuze

Als je gaat werken met inclusie- en exclusiecriteria is het belangrijk dat je deze criteria samen met de cliëntenraad opstelt en duidelijk communiceert. Zo kunnen cliënten en hun naasten dit laten meespelen bij de keuze voor een leveringsvorm.

Veiligheid voor zowel de cliënt als de medewerker staat altijd voorop. Eventuele grenzen aan het thuis blijven wonen en risico’s die daarmee gepaard gaan, bespreek je in ieder geval bij de start van Wlz-zorg thuis met de cliënt en zijn naasten. Ook in de loop van de tijd is het belangrijk dat je hierover blijft afstemmen.