Naar hoofdinhoud Naar footer

Samenwerken met informele zorgVeelgestelde vragen kaders mantelzorger

Gepubliceerd op: 15-10-2024

Laatst bijgewerkt op: 15-10-2024

De mantelzorger is belangrijke schakel tussen de zorgprofessional en de cliënt. Vaak is de mantelzorger een naaste die de cliënt door en door kent. Maar wat mag de mantelzorger allemaal doen? En wat mag er niet? Op deze pagina geven we antwoord op een aantal vragen die wij hierover ontvangen.

Ja, dat mag. Er zijn geen wettelijke belemmeringen voor het uitvoeren van zorgtaken door mantelzorgers bij hun eigen naaste.  Zowel in de thuissituatie als in het verpleeghuis als in het ziekenhuis. 

Als de cliënt en de mantelzorger ermee instemmen, legt de zorgaanbieder de afspraken vast in het zorgdossier. 

De mantelzorger is zelf verantwoordelijk, omdat de zorg plaatsvindt in de relatie tussen de mantelzorger en diens naaste. Het kan gebeuren dat er iets misgaat. De inspectie zal de mantelzorger dan niet aanspreken op de fout. Dit gebeurt alleen als de mantelzorger met opzet fouten maakt. 


Mantelzorgers mogen risicovolle of voorbehouden handelingen uitvoeren, als zij dit zorgvuldig en met instemming van de cliënt doen. Als de mantelzorger het al gewend is om te doen, kijk je als zorgverlener mee hoe de mantelzorger de zorghandeling uitvoert. Als de mantelzorger het nog niet kan, mag een deskundig zorgverlener het de mantelzorger aanleren, net zolang tot de mantelzorger het onder de knie heeft en zich bekwaam voelt. 


Miriam willen we hier ook nog relevante links aan toevoegen uit ons kennisdossier?

Hier denk ik dan aan het SOFA-model dat naast de rol van Partner in de zorg – zorgtaken overnemen ook de rol van Expert van waarde is: dat je ook kunt leren van mantelzorgers!


De zorgverlener praat met de cliënt en de mantelzorger over persoonlijke grenzen, belastbaarheid en verwachtingen. En voert regelmatig het gesprek met de mantelzorger over hoe de zorg gaat. Het kan zijn dat de medewerker signaleert dat de mantelzorger de voorbehouden handeling niet goed uitvoert. 

Dan ben je als zorgorganisatie wel verplicht om hier iets mee te doen. De medewerker gaat het gesprek aan over de risico’s en geeft de mantelzorger verbetertips. Daarnaast wordt er een aantekening in het zorgdossier gemaakt. Doe je dit niet? Dan ben je als zorgorganisatie wel aansprakelijk.


Een mantelzorger kan ook op eigen initiatief spontaan bijspringen bij een andere cliënt. Als zorgaanbieder ben je dan niet verantwoordelijk voor schade die hierdoor veroorzaakt wordt. De mantelzorger neemt vrijwillig dit initiatief, maar dat maakt de mantelzorger nog niet tot vrijwilliger.

Uitzondering: 

Wist je als zorgaanbieder dat er spontaan bijgesprongen zou gaan worden door een mantelzorger bij een andere cliënt en dat die hulp risicovol zou zijn? Dan moet de zorgaanbieder voorkomen dat er spontaan hulp verleend zou worden.  


YouTube video thumbnail

Praktijkvoorbeelden Kaders mantelzorger

Er zijn geen verhalen.

Tools Kaders mantelzorger

Er zijn geen kennisproducten.

Agenda Kaders mantelzorger

Er zijn geen agenda-items gevonden

Nieuws Kaders mantelzorger

Er is geen nieuws.