Levensverhaal centraal: persoonsgerichte zorg voor mensen met dementie
Gepubliceerd op: 15-09-2020
Laatst bijgewerkt op: 15-08-2024
Systematische aandacht voor het levensverhaal van bewoners met dementie draagt bij aan een meer humane bejegening en ondersteunt de waardigheid van de bewoner. Dit blijkt uit het eindverslag van het project ‘Levensverhaal Centraal II’. In dit project is onder andere de methode De Verhaalcirkel gebruikt.
In het project Levensverhaal Centraal II onderzochten Hogeschool Windesheim en Reliëf hoe zorgmedewerkers de zorg voor bewoners met dementie vanuit het levensverhaal zo kunnen inrichten, dat die beter aansluit bij wat voor de bewoner van betekenis is. Vier Professionele LeerGroepen hebben in hun eigen context onderzocht hoe zij informatie over het levensverhaal van hun bewoners konden verkrijgen. En hoe ze daarmee het contact met en de zorg voor de bewoners konden verbeteren. Elke LeerGroep bestaat uit zes tot acht zorgprofessionals uit verpleeghuizen in de regio Zwolle.
Persoonlijke ontmoeting
Uit het eindverslag blijkt dat de zorgmedewerkers op een andere manier leren kijken naar de bewoners voor wie ze zorgen. De medewerkers ontdekten dat hun zorgpraktijk primair probleemgestuurd en instrumenteel-technisch van aard is. Door samen met de bewoner, familieleden en collega’s respectvol nieuwsgierig op zoek te gaan naar het levensverhaal van de cliënt, ontstaat er een persoonlijke ontmoeting. Deze motiveert zorgprofessionals om activiteiten te ondernemen die nauw aansluiten bij wie de bewoner is en wat voor hem betekenisvol is.
Vraag uit de praktijk: De levensloop van een cliënt heeft vaak invloed op het gedrag. Hoe kan hier meer aandacht voor komen?
Wij willen graag weten over welke onderwerpen jullie meer willen weten en op welke vragen jullie antwoord willen. Daarom zijn we gestart met het ophalen van ‘vragen uit de praktijk’ bij zorgprofessionals. In dit artikel krijg je antwoord op zo'n vraag uit de praktijk: De levensloop van een cliënt heeft vaak invloed op het gedrag. Hoe kan hier meer aandacht voor komen?
De Verhaalcirkel
Op inventieve manieren vonden de professionals mogelijkheden en middelen om te communiceren over de levensloop met bewoners, familie en collega’s en realiseerden ze zinvolle ontmoetingen en activiteiten met hun bewoners. Ze werkten op meer verfijnde wijze met het instrument ‘De Verhaalcirkel’, door te focussen op de waarden die bewoners beleven. Ook ontwierpen ze andere creatieve methoden om het levensverhaal van bewoners die nauwelijks konden spreken te ontdekken. Daarnaast gaven de deelnemers aan dat de verworven narratieve benadering tot hogere werktevredenheid leidde.
Werkwijze De Verhaalcirkel
- Teken drie cirkels in elkaar (van binnen naar buiten) op een groot vel papier.
- Schrijf in de middelste cirkel de naam van de bewoner, of liever nog: plak een mooie foto van hem op.
- De buitenste cirkel is de cirkel van de feiten over de bewoner. Neem hier tussen de 10 en 15 minuten voor.
- De tweede cirkel is het breedst. Daarin staat wat de feiten voor de bewoner betekenen. Neem hier zeker 15 minuten de tijd voor.
- Maak aan de rand van het papier een groot vak en zet daarin: ‘Te doen’. Hierin schrijf je wat je zou kunnen doen om het contact met, of de zorg voor de bewoner te verbeteren. Maar ook bijvoorbeeld dingen die je wilt uitproberen of vragen die je graag aan familie of aan anderen wilt stellen om meer te weten te komen.
Download de instructie met een voorbeeldtekening van de methode De Verhaalcirkel (pdf) onderaan deze pagina.
Implementatie verhalend werken
In het vervolgproject van Levensverhaal Centraal zal de focus moeten liggen op implementatie van verhalend werken in de breedte van de betrokken organisaties en op documentatie van de biografische informatie voor een adequate en ethisch verantwoorde overdracht. Alle betrokken organisaties hebben inmiddels besloten door te gaan met verhaalgericht werken.
Bron: Relief.nl
Meer weten
In de film ‘Ken je mij’ brengt WoonZorgcentra Haaglanden (WZH) in beeld hoe zij in gesprek gaan met mensen met dementie, hun naasten en betrokken professionals rondom de ingrijpende verhuisperiode van huis naar verpleeghuis. Bekijk de film 'Ken je mij' op de website van WZH.
Downloads
Deel deze pagina via:
Soort
Methode