Maak toekomstbewuste keuzes met de ToekomstDriehoek

Gepubliceerd op: 04-06-2024

Hoe werkt de ToekomstDriehoek?

De ToekomstDriehoek kun je op verschillende manieren inzetten:

• als strategisch hulpmiddel om keuzes en beslissingen te maken voor de koers van je organisatie
• om medewerkers zich meer bewust te maken van wat er speelt rondom veranderingen

De werkvorm laat zien hoe een ieder kijkt naar het verleden, het heden en de toekomst en welke kansen daar liggen. Het helpt ook in het vormen van een gezamenlijk beeld van die toekomst, een gezamenlijk kader en vertrekpunt voor het gesprek over morgen.

Bewustworden

Wil je aan de slag met de ToekomstDriehoek, bekijk dan eerst je eigen werkomgeving en word je bewust van wat er speelt. Probeer een gevoel te krijgen van wat er gebeurt in je dagelijkse werk en binnen je organisatie als geheel. Waar loop je tegenaan in het werk? Wat zijn de verhalen van je cliënten? Wat hoor je vanuit de beroepsvereniging?

Kijk vervolgens ook wat er in de zorg gebeurt buiten je eigen organisatie, bijvoorbeeld in jouw regio of zelfs in de rest van Nederland. Waar zijn andere partijen en stakeholders mee bezig? Welke ontwikkelingen zie je? Laat je op ideeën brengen rondom de huidige trends en ontwikkelingen door je te verdiepen in de uitkomsten van onderzoek, zoals het recente Thuis Oud Worden van Vilans en Bureauvijftig, en toekomstscenario's, zoals die van OuderWorden2040.

Verleden, heden en toekomst

Vervolgens denk je na over je vraag: waarom wil je naar de toekomst kijken? Doe dit met een doel of thema. Bijvoorbeeld ‘Ouderen wonen zo lang mogelijk zelfstandig thuis’, of ‘Informele zorg’. De ToekomstDriehoek brengt drie verschillende onderdelen in kaart die toekomstige situaties beïnvloeden: barrières uit het verleden, versnelling vanuit het heden en kansen van de toekomst. Waar het spannend is tussen deze drie onderdelen, is ruimte voor verandering. Door dit in kaart te brengen kun je het beeld van een waarschijnlijke toekomst schetsen, wat het toekomstbewustzijn van alle deelnemers vergroot.

Samen tot nieuw inzicht

De ToekomstDriehoek is een krachtig instrument, dat je bij voorkeur gebruikt voor de kennis en verbeelding van een groep. De beste inzichten komen uit gesprekken over de verschillende toekomstbeelden van verschillende mensen. Het werkt het beste als de deelnemers allemaal een andere kijk hebben door hun verschillende rollen en functies in een organisatie. Maar ook je doelgroep (bijvoorbeeld ouderen of mantelzorgers) of experts over een bepaald onderwerp kunnen belangrijke inzichten meenemen. Opgesplitst in gemengde groepjes onderzoek je de verschillende hoeken van de driehoek. Je vult ze met alle onderdelen die daaraan bijdragen op verschillende niveaus, van de kleinschalige dagelijkse praktijk tot groot, maatschappelijk niveau. Nadat je alle hoeken van de driehoek hebt gevuld bundel je de inzichten. Dat maakt zichtbaar wat de belangrijkste thema’s zijn.

Verder met toekomstdenken

Wil je na het invullen van de ToekomstDriehoek verdergaan met alle inzichten die je hebt opgehaald? Gebruik dan de verschillende stappen en werkvormen uit het ToekomstKompas. Denk bijvoorbeeld aan reframen, waarbij je je gedachtes en aannames oprekt, om los te komen van het hier en nu en een hele nieuwe manier van denken te ontwikkelen.

De toekomst bestaat nog niet, maar jouw acties van vandaag vormen de basis van morgen. Door samen te kijken naar en te praten over het krachtenspel tussen het verleden, het heden en de toekomst, maken we meer toekomstbestendige keuzes.