Jaarlijkse bijeenkomst kwaliteitsverpleegkundigen: kennis delen en samen groeien

Succesvol samenwerken in netwerken

Susan Keunen, thematrekker Werken aan kwaliteit, heet iedereen welkom. Ze trapt af met een overzicht van de tien regionale lerende netwerken van kwaliteitsverpleegkundigen. ‘Inmiddels dekken we het hele land’. Waarom samenwerken in netwerken zinvol is? Uit de zaal komt onder meer ‘kennis delen’ en ‘samen groeien’. Deelnemers noemen voorbeelden van netwerken op vakgroepniveau, interdisciplinair, binnen of tussen locaties, organisatiebreed, regionaal en landelijk. Susan vraagt naar succesfactoren van het professioneel samenwerken in netwerken. Enkele reacties:  

• Stel een duidelijk doel vast: wat wil je bereiken?;
• Hanteer een vaste planning, wanneer treffen we elkaar weer?;
• Gebruik een structuur van terugkerende thema’s, zodat inhoudelijke voortgang zichtbaar is;
• Zorg voor rolduidelijkheid bij afspraken: wie gaat wat doen?;
• Verzand niet in details, bewaak dat! 

‘Zorg ook voor een balans in het halen en brengen van kennis’, voegt Susan eraan toe. ‘En houd je vast aan de kapstok “richten, inrichten, verrichten”: doelen stellen, organiseren en uitvoeren.’ Adinda Keijzer is kortgeleden afgestudeerd als hbo-verpleegkundige en werkt als kwaliteitsverpleegkundige bij Humanitas: ‘Die aandacht voor het proces, éven dat stapje terugzetten: dat vind ik helpend om mee terug te nemen naar mijn werk.’

Van ‘zo doen we het altijd’ naar Evidence Based Practice (EBP)

Veel, heel veel herkenning tijdens de sessie over Evidence Based Practice. Deelnemers hebben niet het gevoel dat ze hun werk volgens de laatste EBP-inzichten uitvoeren. Dat ze daarvoor te weinig wetenschappelijke kennis hebben. Verpleegkundig onderzoeker Jeltje Giesen verzorgt deze workshop. ‘Het gaat om méér dan wetenschap. EBP gaat ook over kennis uit de praktijk, over je eigen ervaring en over de verwachtingen van de cliënt.’ Met dat in hun achterhoofd blijken de meeste aanwezige kwaliteitsverpleegkundigen wel degelijk evidence-based te werken. ‘En wij moeten de teams daarin meekrijgen, wij zijn de aanjagers. Dat vraagt begrijpelijke taal en infographics.’ Jeltje: ‘Denk eens aan de Zorg voor Beter-pagina of aan onderzoek in de eigen organisatie.’

Ze gaat in op de coachende rol van kwaliteitsverpleegkundigen in het belang van passende, toegankelijke en houdbare zorg. Ze weet dat kwaliteitsverpleegkundigen vaak te maken hebben met collega’s die hun focus vooral op de directe zorg hebben en tevreden zijn met de werkwijze die ze al jaren hanteren. Ze wijst op de Beter Laten-handelingen. ‘Dat zijn zorghandelingen die vroeger nuttig en efficiënt leken, maar waarvan het nut niet is aangetoond. Door nieuwe inzichten blijken ze nu niet meer passend en soms belastend of zelfs schadelijk. Als je zulke handelingen vermijdt, scheelt dat tijd. Stel daarom kritische vragen over een opdracht voor bijvoorbeeld blaas- of katheterspoelen.’

Stappenplan kwaliteitsverbetering en EBP

Van onderaf beginnen, is het advies van Jeltje bij het inzetten van EBP. ‘Bij welke bewoner loopt iets niet prettig? Hoe kun je dat verbeteren? Houd het klein en betrek de bewoner. De draagkracht onder collega’s die je nodig hebt om EBP succesvol toe te passen stijgt als je iets voor de bewoner verbetert óf als het tijdwinst oplevert voor de medewerkers.’ Ze geeft de tip ook leerlingen op dit soort onderwerpen te zetten. ‘Te vaak werken zij voor hun afstuderen aan vergezochte thema’s die in een kast belanden. Hier kunnen ze daadwerkelijk iets betekenen.’ 

Stappenplan: 

1. Realiseer je dat het bewust toepassen van EBP bijdraagt aan kwaliteitsverbetering; 
2. Verzamel verbeterpunten; 
3. Selecteer een verbeterpunt om aan te pakken; 
4. Ga aan de slag, doorloop de PDCA-kwaliteitscyclus; 
5. Borg het verbeterde punt in de dagelijkse praktijk;  
6. Bied het team inzicht in het verbeterproces; 
7. Vier je succes; 
8. Begin opnieuw bij stap 2.

Generiek kompas: richtinggevende bouwstenen 

Net als veel collega’s bezoeken Adinda en Irene de workshop over het Generiek kompas. ‘Zo benieuwd wat het precies inhoudt en wat andere organisaties er al mee doen. Wij zijn nog zoekende.’  

Adviseurs Marieke Kurver, Rianneke Mulder en Britt van Bladel nemen de groep op lichtvoetige wijze mee door de bouwstenen van het Generiek kompas. Het kompas is bedoeld voor mensen met een zorgvraag, hun mantelzorgers, naasten en het sociale netwerk, professionals en organisaties. Zowel voor mensen die thuis wonen als voor hen die binnen een zorgorganisatie wonen. Uitgangspunten zijn de kwaliteit van bestaan en het voorkomen van een grotere zorgvraag. Rianneke: ‘Het vastomlijnde kader heeft plaatsgemaakt voor een richtinggevend document. Het wordt nog door vertaald naar tools en handreikingen.’  

De deelnemers gaan aan het werk rond de bouwstenen: wat houden die in voor hun werk, hun organisatie, hun bewoners? Welke richting gaat de zorg op? Een levendige sessie. Een groepje: ‘De cliënt en zijn netwerk worden de basis. Wij als professionals komen daarbij.’ Een ander concludeert: ‘Het gaat om het onderbouwen van keuzes, om het beter aansluiten op de behoeften van cliënten.’

Netwerken: de moeite waard

Na afloop praten deelnemers en sprekers nog door bij frisdrank en borrelnootjes. De een is enthousiaster geworden over EBP, de ander wil op het werk gesprekken starten over het Generiek kompas. ‘Ik vond het meer dan de moeite waard vanmiddag, top!’

Meer weten

Lees alles over Kwaliteitsverpleegkundigen ouderenzorg.