6 tips om de zorg vanuit leefplezier te organiseren

‘In onze zoektocht kwamen we erachter dat iedereen aan iets anders denkt als het gaat over leefplezier’, vertellen Kristel Hoek, leefpleziercoach en verzorgende IG, en Hieke Wijbenga, adviseur leefplezier bij wonen bij September en Compartijn. Het is dus belangrijk om te weten waar leefplezier precies over gaat. En wat je vervolgens als organisatie kunt bieden, ook wat betreft woonmogelijkheden.

Een bewoner persoonlijk leren kennen

‘Het begint bij een bewoner echt persoonlijk leren kennen, ook wie die vroeger was. Daarom moet je goed doorvragen bij bewoners, hun naasten of mantelzorgers als dat kan. En anders zo goed mogelijk proberen aan te voelen wat iemand fijn en belangrijk vindt.’

Leefplezier organiseren levert tijd op

De vraag die Kristel en Hieke vaker krijgen, is of dit niet allemaal extra tijd kost. Tijd die er vaak niet is. ‘Het levert juist tijd én ook werkplezier op, omdat er minder onrust bij een bewoner ontstaat. Bewoners slapen ’s nachts beter door bijvoorbeeld en voelen zich dan ook beter. Dat betekent minder werkdruk voor de zorgmedewerker.’

6 tips om leefplezier te organiseren

Hoe heeft Wonen bij September hun visie op de zorg vanuit leefplezier te organiseren vervolgens uitgevoerd? Hieke en Kristel geven 6 tips.

1. Leg vast op welke manieren je de visie uitvoert

Hoe je de visie uitvoert, leg je ook vast in het kwaliteitsdashboard. Dit dashboard is een instrument om te sturen op kwaliteit en om bij te houden waar je staat op onder meer het thema leefplezier. Je noteert bijvoorbeeld de inzet van aandachtsvelders. En op welke manieren en hoe vaak zij getraind en gecoacht worden.

Bijvoorbeeld een basistraining over leefplezier, een opfriscursus, een jaarlijkse coachingsdag over een thema, zoals dementie. Een aandachtsvelder leefplezier heeft als taak om het team te inspireren en enthousiast te houden over leefplezier. Diegene zorgt er ook voor dat er materialen zijn om een creatieve verwerking te kunnen maken. Denk bijvoorbeeld aan een collage, foto of persoonlijk deurbordje. Het laat iets persoonlijks zien over de bewoner zodat iedereen even een praatje kan maken en snel iets weet over de achtergrond van deze bewoner.

2. Pas het Electronisch Cliënten Dossier (ECD) aan

‘Wil je de persoon voorop stellen en niet het ziektebeeld? Dan kan het niet zo zijn dat je alleen rapporteert op zorg’, vinden Hieke en Kristel. Aanpassing van het ECD is nodig, zodat zorgdoelen en leefplezierdoelen met elkaar verbonden zijn.

Het doel is niet om méér te rapporteren, maar anders zodat het hele team de bewoner beter leert kennen en van elkaar leert. Bijvoorbeeld door antwoorden op de volgende vragen vast te leggen:

• Welke hobby’s had u vroeger?
  • Beweegt u graag? En op welke manier?
  • Hoe wilt u wakker gemaakt worden? Hoe wilt u uw kleding uitzoeken voor de dag?
  • Wat eet u liever wel of niet? Hoe vaak wilt u dit eten?
  • Had u een lievelingsplek thuis? Kunnen we zoiets ook hier voor u maken?

Door de antwoorden krijg je een heel persoonlijk beeld van de bewoner.

3. Betrek naasten en vrijwilligers

Geef naasten en vrijwilligers om te beginnen een welkom gevoel, zodat ook zij zich thuis voelen op de locatie en willen helpen. Deel in het leefplezierplan in het kort de kleine momenten van plezier met foto’s erbij, zodat familie op de hoogte is en een beeld krijgt van wat er gebeurt en hoe het gaat. En collega’s leren van elkaar hoe je een bewoner goed kunt troosten, waar diegene van geniet of hoe je die persoon goed kunt bereiken. Dit is in een beveiligde digitale omgeving.

Verder noteer je alleen als iets anders gaat dan normaal, vooral voor je collega’s. Bijvoorbeeld als een bewoner 5 keer in een nacht uit bed komt om te plassen, terwijl de bewoner normaal doorslaapt. 

4. Zet in op waar een bewoner zin in heeft

Kijk waar een bewoner die dag zin in heeft in plaats van een vaste dag in de week voor bijvoorbeeld sjoelen. Voor activiteiten heb je ook naasten en vrijwilligers nodig.

Een vraag in het ECD bij Wonen bij September is: Waar kunnen we u mee verrassen? Wat zou u altijd nog eens willen doen? ‘Een bewoonster bij ons was fan van Elvis. Ze ging samen met een collega naar de bioscoop voor deze film. Op de terugweg wilde ze heel graag naar de MacDrive. Haar American Dream werd waargemaakt!’

5. Doe veel samen

Doe zoveel mogelijk samen met bewoners, naasten, vrijwilligers en collega’s en maak plezier. Laat het samen koken, boodschappen uitpakken of de was doen niet van een rol of functie afhangen. ‘In een woonhuis woont een man die vroeger directeur was. Hij houdt van kantoren en komt vaak koffiedrinken op kantoor bij de locatieleidinggevende. Voor beiden een fijn moment.’

6. Onderzoek hoe je eenvoudig een sfeer kunt creëren

Kleuren, licht, beelden en geuren kunnen helpen om bijvoorbeeld rust of een vrolijk gevoel te creëren. Denk aan gebruik van geur waar je meer van ontspant. En ken de muzieksmaak van bewoners, dus zet niet automatisch André Rieu op.

Meer weten:

• Dit artikel is opgehaald tijdens het congres Waardigheid en trots voor de toekomst 2023. Ga naar de overzichtspagina voor alle verslagen, presentaties en foto’s.
• Ga naar de website van Wonen bij September en Compartijn
• Lees ook: Leefplezier van bewoners zorgt voor werkplezier bij medewerkers