Maatwerkondersteuning bij VPT-zorg: groeien met een plan

Steeds meer ouderen kiezen ervoor om Wlz-zorg thuis te krijgen in de vorm van het volledig pakket thuis (VPT). Bewust, of omdat er geen plek is in het verpleeghuis. ‘Thuis’ kan in dit verband hun eigen huis zijn, maar er zijn ook andere woonvormen mogelijk. Een groeiend aantal zorgorganisaties speelt in op deze ontwikkeling. Zij bieden Wlz-zorg thuis aan en stappen over op VPT als financieringsvorm.

Meer cliënten

Zowel HOZO als Henriëlla Zorg hebben de ambitie om de VPT-zorg door te ontwikkelen en te groeien in het aantal cliënten. Dit vraagt veel van beide zorgorganisaties. Zo moeten ze de samenstelling en het opleidingsniveau van de teams aanpassen. Ook is een andere vorm van samenwerking binnen de teams nodig. Denk bijvoorbeeld aan de afstemming van de teams met hun leidinggevenden en de staf. Daarnaast moeten de organisaties werkprocessen opnieuw inrichten en moeten ze de visie op VPT-zorg borgen in de organisatie. Ook moet er voldoende aansluiting zijn van management, medezeggenschap en naasten.

Waardigheid en trots voor de toekomst ondersteunt beide organisaties bij al deze ontwikkelingen. Om de uitdagingen in de ouderenzorg het hoofd te bieden is een fundamenteel andere aanpak nodig. Daarom zet het programma Waardigheid en trots voor de toekomst in op slimme en bewezen zorgoplossingen uit de sector zelf. Maatwerkondersteuning is een kosteloos traject van 1 tot 1,5 jaar. In dit traject biedt een coach ondersteuning bij een verandervraagstuk van een organisatie.

Lees meer over maatwerkondersteuning.

Praktijk anders dan gedacht

‘Wij hadden zelf al plannen gemaakt om de VPT-zorg uit te breiden, maar hadden toch behoefte aan maatwerkondersteuning’, vertelt Danielle van Veen, bestuurder van HOZO. ‘De praktijk zag er namelijk anders uit dan wij hadden ingeschat. We dachten dat we vooral mensen met een ZZP5-indicatie in zorg zouden krijgen. In plaats daarvan kregen we veel zorgvragers met een zwaardere indicatie en moesten wij meer zorg bieden. Dat had direct gevolgen voor de samenstelling van de teams. De coach helpt ons om de teams aan te passen op deze zwaardere zorgbehoefte. We leiden medewerkers op voor het VPT en kijken ook met de coach of wij de VPT- en wijkteams meer kunnen laten samenwerken. In de wijkteams is namelijk vaak een hogere deskundigheid aanwezig.’

Prettige communicatie met coach

Danielle vervolgt: ‘Ook heeft de coach ons geholpen om de VPT-teams uit te breiden. “Kant-en-klare professionals” uit de markt halen is niet eenvoudig. Daarom kiezen wij ervoor om mensen zelf op te leiden. Daarbij krijgen ook de assistenten zorg en welzijn een extra training zodat zij zorggerelateerde handelingen mogen doen. We hebben nu twee teams en dat is eerst voldoende. Het is nu tijd om de deskundigheid en de opleidingsniveaus te verhogen voordat we verder groeien.’

‘Door maatwerkondersteuning hebben we de VPT-zorg veel planmatiger kunnen aanpakken’, licht Danielle verder toe. ‘De coach heeft een actieplan gemaakt, hij bewaakt het proces, signaleert en agendeert ook zaken. Daardoor kunnen we ook sneller bijsturen als dat nodig is. Verder is de communicatie heel prettig. We kennen de coach al van een voorgaand traject van Waardigheid en trots voor de toekomst. Hij kent onze organisatie waardoor we snel kunnen schakelen. Het project is ook echt een co-creatie. Wij hadden zelf al de ambitie om VPT-zorg te ontwikkelen. Daar hebben wij maatwerkondersteuning bij gezocht. Zo hebben we dus altijd zelf de regie gehouden. Cruciaal, want zo is en blijft het ons project.’

Doorgroeimogelijkheden

Het aantrekken van medewerkers voor VPT-zorg is een uitdaging. Beide organisaties hebben gekozen voor een mix van zelf opleiden en rekruteren. Zo bieden zij volop doorgroeimogelijkheden voor eigen medewerkers en zijn ze niet volledig afhankelijk van de krappe arbeidsmarkt. Samen met de coach kijken de zorgorganisaties of de samenwerking tussen de wijkteams en VPT-teams kan worden versterkt zodat de teams over voldoende deskundigheid beschikken. Daarnaast onderzoeken zij wat het effect is als ze selectiever zijn in het aannemen van cliënten en werken met focuswijken.

Maatwerkondersteuning heeft beide zorgorganisaties ook doen inzien dat er soms een adempauze noodzakelijk is bij groei van organisatie en aantal cliënten. Deze kunnen zij bijvoorbeeld gebruiken om de kennis van hun medewerkers te verdiepen. Een voorbeeld: in plaats van een specialistisch team in te huren, kunnen de zorgorganisaties hun medewerkers opleiden en een eigen palliatief team vormen. Dat voorkomt dat ze een (duur) extern specialistisch team moeten inhuren.

Veel kennis in huis halen

‘Met de coach van Waardigheid en trots voor de toekomst haal je veel kennis in huis’, zegt Sergio Nelom, directeur van Henriëlla Zorg. ‘Hoe bereken je de kosten die gemoeid zijn met het aanbieden van VPT-zorg? Wat betekent het aanbieden van het VPT voor je medewerkersbestand? De coach laat zien hoe andere organisaties hiermee omgaan en geeft op basis daarvan advies. Daardoor hoef je niet zelf het wiel uit te vinden. We hebben ook ondersteuning gekregen bij het toekomstbestendig maken van onze organisatiestructuur. Die was heel plat, maar door de uitbreiding met het VPT was het goed om een managementlaag toe te voegen. Twee van onze coördinatoren volgen een leiderschapsprogramma en hebben inmiddels een managementfunctie.’

Samenwerking tussen thuiszorg- en VPT-teams

Sergio: ‘Verder hebben we advies gekregen hoe we ons VPT-pakket straks het beste extern kunnen communiceren door ons te focussen op bepaalde wijken. We bespreken ook al met de coach hoeveel medewerkers we nodig hebben als het aantal cliënten gaat groeien. Daar spelen we op in door onze thuiszorg- en de VPT-teams meer laten samenwerken. Hierdoor kunnen we de medewerkers meer mogelijkheden en langere routes bieden.’

‘We hebben onze huishoudelijk medewerkers een opleiding aangeboden tot zorgkundige’, gaat Sergio verder. ‘Zij kunnen hierdoor ook taken op het gebied van welzijn oppakken. Bijna allemaal hebben zij die kans gepakt. Ook hierbij hebben wij maatwerkondersteuning gekregen. Samen met de coach kijken wij verder of medewerkers met niveau 1, door extra scholing, oogdruppels mogen toedienen en baxtermedicatie mogen aanreiken. Dit terwijl de kwaliteit geborgd blijft.’

Goede match

‘Ik raad de maatwerkondersteuning zeker aan aan andere zorgorganisaties’, besluit Sergio. ‘Waardigheid en trots voor de toekomst kijkt zorgvuldig naar de soort coach waaraan je organisatie behoefte heeft. Als er een goede match is, draagt dit bij aan een mooi resultaat.’