Hoe QuaRijn zorgmedewerkers meeneemt bij technologische innovaties
Gepubliceerd op: 12-06-2024
Veel zorgtechnologie belandt in de kast. Hoe voorkom je dit? We gingen langs bij QuaRijn en spraken met Martin Falkenberg en Lineke Krantz, beide adviseur organisatieontwikkeling. Zij vertellen over de plaats van technologie in hun organisatie en de belangrijke rol van de zorgmedewerker in het innovatie- en implementatieproces. We delen graag hun lessen.
Innovatie is, naast de klantreis en medewerkerreis een belangrijk onderdeel van de strategische koers van QuaRijn. ‘Gezien de maatschappelijke context kan dit ook bijna niet anders. We moeten het anders gaan organiseren, want op de huidige manier kunnen we niet doorgaan,’ geeft Lineke Krantz aan.
Over QuaRijn
QuaRijn richt zich op ouderenzorg in de in de regio Bunnik, Renswoude, Rhenen, Utrechtse Heuvelrug, Veenendaal en Wijk bij Duurstede. Zij bieden een breed pakket van wonen, welzijn en zorg. Daarbij richten zij zich op ouderen, hun naasten en hulpverleners in de regio.
Uitgangspunt QuaRijn
QuaRijn heeft als uitgangspunt de vraag: hoe kunnen we onze zorg toekomstbestendig inrichten? Daaruit volgt: hoe kan het anders, hoe kan het slimmer? Waar moet een oplossing aan voldoen? Maar voorop staat: wat zijn de knelpunten en behoeften van cliënten en medewerkers en sluit de oplossing hierop aan? Dit kan dan liggen in technologie, maar ook in dingen laten of een andere inrichting van processen of structuren.
Houd de sociale kant van innoveren in het oog
‘De sociale kant van veranderen en innoveren is van groot belang’, aldus Lineke. Op dit moment ligt de nadruk op het meenemen van medewerkers bij veranderingen. Maar steeds vaker worden ook cliënten, bewoners en hun naasten actief betrokken. Het gaat erom het hele netwerk te betrekken. We willen uiteindelijk goed inspelen op hun verwachtingen van onze diensten.’
Behoefte aan praktische ondersteuning
Lineke: ‘We geven in de zorg vaak van bovenaf richting aan de toekomst, maar hoe dit er uitziet is vaak onvoldoende concreet voor de medewerkers. We gaan immers naar een toekomst die we niet echt kennen. En willen aan de slag met innovaties, waarvan de effecten niet altijd vooraf helder zijn. Dat vraagt veel van zorgmedewerkers, die toch al met een flinke werkdruk te maken hebben. Velen zijn nog opgeleid vanuit de ‘oude’ situatie. Zij hebben behoefte aan praktische ondersteuning, die aansluit bij hun huidige situatie.’
Kies technologieën die aansluiten bij de wensen
‘Neem de keuze voor de Vital Sign Monitor (VSM)’, vervolgt Lineke. ‘Geen briefjes meer, niet meer later nog alle data invullen, maar automatisch wegschrijven van de vitale functies van de cliënt in het zorgdossier. Dit was een passende oplossing voor een werkwijze waarbij medewerkers elke dag inefficiëntie ervoeren. Deze technologie leverde de medewerkers direct wat op en was makkelijk te gebruiken. Dat zong zich al snel rond. En daardoor wilden andere teams hier ook mee werken. Een direct succes levert bovendien ook veel goodwill op voor andere innovaties. Zo krijgen we nu spontaan vragen vanuit de teams voor andere koppelingen, zoals bijvoorbeeld met het ECG.’
Accepteer dat niet alles lukt
‘Het is belangrijk dat je accepteert dat er ook iets niet slaagt’, geeft Martin Falkenberg aan. ‘Goede communicatie is essentieel. Zorg voor de juiste verwachtingen. Geef vooraf aan dat het tijd kost om nieuwe innovaties uit te proberen en dat niet alles succesvol is. Dat dit erbij hoort’, vult Lineke aan.
En is iets niet succesvol, dan heeft het nog steeds veel nazorg nodig. Je loopt anders het risico dat degene die zijn nek uitgestoken heeft voor een nieuwe technologie het niet nog een tweede keer wil doen.
‘Eigenlijk moet je een mislukt idee juist vieren, omdat je hier vaak veel van leert.’
‘Zo rolden wij een succesvolle pilot met digitale spellen voor mensen met dementie uit naar meerdere locaties. Daar bleek dit geen succes, omdat er sprake was van zwaardere dementie. We hadden hier de randvoorwaarden voor succes niet voldoende scherp. Een les die we niet zullen vergeten.’
‘Bewezen technologie betekent dus niet dat het voor iedereen werkt. Toets dit en relateer altijd aan verwacht resultaat.’
Maak aandacht voor innovatie vanzelfsprekend
QuaRijn heeft recent gekozen voor een andere organisatiestructuur. Van zelfsturende teams naar teams met teamleiders. De nieuwe teamleiders volgen nu een ontwikkelingstraject, waarbij innovatie, verandermanagement, maar ook de inzet van technologie vaste onderdelen zijn. Zo brengen ze aandacht voor innovatie dichtbij de medewerkers.
Werk echt samen
‘We hebben bij QuaRijn korte lijnen met ICT. Het is bijna mijn tweede team’, aldus Martin. ‘We respecteren elkaar volledig. Het ICT team heeft als doel het makkelijker maken voor de medewerkers. We vinden elkaar in een gemeenschappelijk doel en vullen elkaar echt aan. Elk vanuit onze eigen expertise. We werken nu op een heel andere manier. Eerst was ICT een aparte wereld, nu doen we het samen.’
Stimuleer ‘van elkaar leren’
Mensen zitten niet te wachten op de zoveelste scholing. Het meest effectief is leren van collega’s, terwijl je aan het werk bent. Samen proberen, zien en oefenen. Bij de implementatie van medicijndispensers in de wijk zag QuaRijn bijvoorbeeld een duidelijk verschil in inzet en acceptatie tussen wijken waar een expert vanuit hun team aanhaakte en waar niet.
‘Daar waar zorgmedewerkers elkaar meenemen en ondersteuning naar behoefte krijgen, neemt de inzet toe’, vertelt Lineke. ‘We willen via leren van elkaar een brug slaan tussen de innovators (voorlopers in team en staf) en de rest van de medewerkers.’
‘Koester enthousiaste medewerkers. Zij vormen een belangrijke succesfactor voor de adaptie van nieuwe technologie. Help hen hun teams mee te nemen.’
En tot slot, maar heel belangrijk.
Zorg voor draagvlak
‘Voor ons was een enorm winstpunt het regionale project zorgtechnologie van IVVU - INOU’, vertelt Martin. ‘1000 van de 1700 medewerkers van QuaRijn namen deel aan één van de zeven kennissessies. Dit heeft echt voor een omslag in de organisatie gezorgd.’
Door met deelnemers terug te gaan naar hoe het vroeger was - en dat af te zetten tegen nu – beseffen medewerkers dat we nu heel anders werken en dat gewoon vinden. Er is nu een besef dat technologie al heel lang deel uitmaakt van die veranderingen en dat zal blijven doen.
Deel deze pagina via:
