Technologie in de zorg: bepaal eerst hoe je zorg wilt bieden
Gepubliceerd op: 21-05-2024
Laatst bijgewerkt op: 10-07-2024
Hoe kan technologie het leven van cliënten verbeteren en het werk van zorgprofessionals ondersteunen? Senior onderzoeker digitale zorg Ilse Bierhoff: ‘Het gaat om de manier waarop je zorg wilt verlenen: hoe richt jij je zorgprocessen in? Daarvan leid je de inzet van technologie af.’
Hoe kom je achter de meerwaarde van zorgtechnologieën voor zorgmedewerkers en ouderen vanuit de praktijk? Ilse: ‘Wat helpt is nadenken wat technologie kan betekenen: voor cliënten, medewerkers en organisatie. Hoe breng je in kaart welke rol technologie in jouw situatie kan spelen? Het gaat vooral over de onderliggende vraag: op welke manier wil jij zorg verlenen, hoe richt jij je zorgprocessen in? Dat is het startpunt van de keuze voor bepaalde technologie.’
Wanneer werkt technologie wel, wanneer niet?
‘Het werkt als het voor iemand waarde toevoegt. Heeft de gebruiker er daadwerkelijk iets aan? Wat is de toegevoegde waarde voor alle stakeholders? Het antwoord op deze vragen bepaalt of een technologie werkt.’
Wat valt je op als je kijkt naar hoe organisaties technologie inzetten?
‘De samenwerking is de laatste jaren sterk toegenomen. Organisaties ontwikkelen en testen meer samen, kijken naar elkaars resultaten, naar wat ze samen voldoende bewijs vinden, ofwel: “geaccepteerd bewijs”. Terwijl ze zich bewust zijn van de onderlinge verschillen.’
Op welke punten kunnen samenwerkende organisaties verschillen?
‘Het succes van de inzet van de heupairbag is sterk afhankelijk van de vraag of cliënten nog mobiel zijn. Ook belangrijk in dit voorbeeld: voert de organisatie een opendeurenbeleid? Of, en zo ja, hoe een organisatie slim incontinentiemateriaal gaat gebruiken, hangt helemaal af van haar visie op continentiezorg. Op het punt van leefpatroonmonitoring bij thuiswonende cliënten is de vraag relevant hoe ver men is met datagedreven werken. Ook dat kan verschillen.’
Is er een technologie die iedereen zou moeten aanschaffen?
‘Nee. Stel altijd de vraag: wat voegt deze technologie aan waarde toe aan de manier waarop wij zorg willen verlenen. Schaf niet klakkeloos iets aan dat bovenaan de lijstjes op internet prijkt. Die producten belanden dan veelal op de plank. Het gaat om wat je ermee beoogt. Alleen dan kan iets goed ingebed raken in de organisatie.’
Wat is de rol van de zorgprofessional bij het implementeren van technologie?
‘De zorgmedewerker weet als geen ander hoe een bepaalde cliënt het best kan worden ondersteund. Als je bijvoorbeeld niet standaard bij alle cliënten hetzelfde pakket domotica wilt installeren, heb je de kennis van de zorgprofessional nodig. Die weet of bij deze cliënt een bepaalde camera of sensor wel of niet iets toevoegt. Zo bied je passende zorg.’
Heeft Vilans ook een rol bij het naar de praktijk brengen van technologie?
‘Wij doen samen met organisaties onderzoek, startend vanuit de zorgvraag en hybride zorgprocessen. We onderzoeken daarbij de impact van digitale zorg op de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg, maar ook op de kosten en de duurzaamheid. We kijken wat een technologie aan harde en zachte kosten en baten voor de praktijk oplevert: zowel aan euro’s en tijdsbesparing als aan bijvoorbeeld kwaliteit van leven voor de cliënt en werkplezier van de zorgmedewerkers. We delen onze onderzoeksresultaten en daarmee komt duurzame financiering in beeld.’
Heb je een tip die iemand al de volgende werkdag kan toepassen?
‘Ga in gesprek met de buren. Hoe hebben zij het aangepakt? Durf te vragen hoe zij hun visie hebben vertaald in keuzes. Waar liepen ze tegenaan, welke obstakels hebben ze overwonnen? Dat is meer dan rondkijken, dat is ervaringen delen over het keuzeproces. Dat voegt iets toe.’
Meer weten?
Lees over het thema Technologie en digitale zorg.