‘Waardigheid en trots maakte van kwaliteit iets concreets’

Gepubliceerd op: 12-12-2023

‘Waardigheid en trots op locatie heeft ons heel veel gebracht. Het kostte energie en gaf wrijving, maar ‘t is het harde werken zeker waard geweest’, vindt locatieverpleegkundige Johanna Beugels. Samen met bestuurder Renate Kamphuis en teamleider Sigrid Zelhorst kijkt ze terug én alvast vooruit naar Waardigheid en trots voor de toekomst. ‘Als bestuurder van Patyna raad ik collega-zorgorganisaties zeker aan om mee te doen aan Waardigheid en trots voor de toekomst’, aldus Renate.

‘Landelijk was het uniek dat wij als Patyna besloten om op alle woon-zorgcentra mee te gaan doen aan Waardigheid en trots op locatie. Dankzij de goede ervaringen was Patyna ook de eerste die zich aanmeldde voor het vervolgprogramma Waardigheid en trots voor de toekomst’, vertelt bestuurder Renate Kamphuis met een glimlach. ‘Daarmee laten we zien dat we een lerende organisatie zijn en dat we ons willen doorontwikkelen op de uitdagingen die op ons afkomen.’

Waardigheid en trots bij Patyna: van deels rood naar volledige groene score

Het Friese Patyna deed vanaf 2018 mee aan Waardigheid en trots op locatie. Met drieduizend medewerkers biedt Patyna zorg, welzijn en wonen aan met name ouderen op een van de ruim 25 locaties en thuis. Alle locaties kregen de ‘scan Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg’ en bij dertien locaties gingen coaches van Waardigheid en trots aan de slag. Daarmee wist de organisatie de eerste uitkomsten uit die scan (onder andere uitdagingen op persoonsgerichte zorg, werksfeer en samenwerking, en ziekteverzuim) goed om te draaien.

‘Als bestuurder raad ik collega-zorgorganisaties zeker aan om mee te doen aan Waardigheid en trots voor de toekomst. Vooral vanwege de uitstekende coaches op locatie! Ik ben zó enthousiast geraakt over de methodieken van Waardigheid en trots.’

Patyna ging meteen aan de slag met de verbeterpunten uit de scan. Onder andere de kwaliteit van persoonsgericht werken en eigenaarschap werden belangrijke thema’s. Locatieverpleegkundige Johanna Beugels werkt in woon-zorgcentrum Saxenoord in Franeker en teamleider Sigrid Zelhorst in Huylckenstein in Bolsward, twee locaties die ieder een eigen coach kregen. Johanna Beugels: ‘Op Saxenoord was veel gebeurd en daar kwam corona nog overheen. Uit de scan op 14 onderdelen werd duidelijk waar we stonden met onderwerpen als ‘bevoegd en bekwaam’, en waar nog ruimte was voor verbetering. Soms confronterend voor medewerkers, omdat ze wel hun stinkende best deden.’ Sigrid Zelhorst: ‘Bij ons op Huylckenstein stond de grootte van de teams de kwaliteit van zorg in de weg en waren er te veel verschillende gezichten om echt persoonsgerichte zorg te geven.’

Goede match met coach

Bestuurder Kamphuis, die in 2019 bij Patyna begon: ‘Ik zag Waardigheid en trots op locatie als een grote kans om van het containerbegrip dat kwaliteit is, iets concreets te maken. Natuurlijk vonden sommige locaties dat spannend, maar je zag de betrokkenheid bij de tweede scan al groter worden.’ In totaal kwamen er negen coaches meelopen met teams op locatie. Teamleider Zelhorst: ‘Vanaf de eerste minuut was dat een goede match. Doordat onze coach oordeelvrij kon luisteren, kon ze ook kritische vragen stellen. Bijna een jaar lang was ze bij het teamoverleg en bij bijeenkomsten en daarna kregen we een half jaar verlenging om de kwaliteit te borgen.’ Locatieverpleegkundige Beugels: ‘Onze coach kwam twee dagen per week. Hij kon goed spiegelen, begeleidde teamsessies, gaf hij 1-op-1-coaching en samen hebben we een stroomschema voor incidentmeldingen gemaakt.’

‘Onze coach van Waardigheid en trots? Dat was vanaf de eerste minuut een goede match.’

Nieuwe rollen en prettige sfeer

Welke grote stappen zijn er sinds de start op beide locaties gemaakt? Sigrid Zelhorst noemt meteen de andere rol die mbo-verpleegkundigen in haar zes integrale zorgteams hebben gekregen. ‘Per team werkt er één mbo-v-er die overdag náást het rooster werkt en collega’s coacht bijvoorbeeld in moeilijke situaties of IG-ers ondersteunt op het woondossier. Zij kwamen zelf ook met een verbeterplan voor de huisartsenzorg, waardoor we nu niet meer met zeven maar met twee huisartsen werken. Verder hebben onze woonondersteuners naast hun werk in de schoonmaak een rol in het welzijn van bewoners gekregen, nu ze elke ochtend samen met hen ontbijten.’

Johanna Beugels: ‘We zijn de thema’s structureel gaan bespreken en er zijn werkgroepen en kartrekkers gekomen. Ik heb het eigenaarschap zien verschuiven. Daarin probeer ik medewerkers steeds weer in hun kracht te zetten, door dingen bij hen te laten. Dan komt er iemand voor een tillift en dan laat ik zien op welke manier ze dat zelf kunnen regelen. Sinds de zomer van vorig jaar zie ik dat medewerkers zelf komen met initiatieven voor bijvoorbeeld scholing of een hulpmiddel. De sfeer is veranderd, mensen zijn enthousiast en er wordt meer gelachen. Ons geheim? Goed informeren, mensen erbij betrekken en het niet van bovenaf opleggen.’

Wat leverde deelname van Patyna aan Waardigheid en trots op locatie op?

Patyna is trots op de opbrengst: betere kwaliteit van zorg, veel werkplezier, meer samenhang en uniformiteit in aanpak, succesvol duaal leiderschap, en eigenaarschap bij de professional. Het persoonsgericht werken is meer op één lijn gekomen met wat de organisatie al had ingezet, het kleinschalig werken en wonen. Ook heeft Patyna een verander- en leerlijn opgezet. Waar is bestuurder Kamphuis het meest trots op? ‘Op het eigenaarschap van medewerkers, maar ook op het duaal leiderschap van locatieverpleegkundige en teamleider, waardoor locaties echt gingen vliegen. En dat dit allemaal bereikt is in een lastige tijd van corona en krappe arbeidsmarkt.’

‘Ik teken direct, mocht onze coach terugkomen voor Waardigheid en trots voor de toekomst. Want Waardigheid en trots op locatie was een dijk van een traject.’

Waardigheid en trots voor de toekomst

Patyna wil zich graag verder ontwikkelen binnen het nieuwe traject Waardigheid en trots voor de toekomst. Daarin kiest de Friese organisatie voor het thema ‘Reablement’, met drie pilots op twee locaties en bij een thuiszorg-team. Bestuurder Kamphuis: ‘Als bestuurder van Patyna raad ik collega-zorgorganisaties zeker aan om mee te doen aan Waardigheid en trots voor de toekomst. Vooral vanwege de uitstekende coaches. Ik ben zó enthousiast geraakt over de methodieken van Waardigheid en trots, met de directe aanwezigheid van de coaches bij de teams en duaal leiders op locatie. Ga je net als wij met reablement aan de slag, dan vraagt dat om een grote cultuurverandering. Om dat goed tot zijn recht te laten komen heb je goede coaches nodig die rechtstreeks met je teams en je duaal leiders in conclaaf gaan.’

Teamleider Sigrid Zelhorst steekt ook haar enthousiasme over het vervolgprogramma niet onder stoelen of banken: ‘Waardigheid en trots op locatie was een dijk van een traject. Mocht onze coach terugkomen voor Waardigheid en trots voor de toekomst, dan teken ik daar direct voor!’

Meer weten

Lees meer over het vervolgprogramma Waardigheid en trots voor de toekomst
Bekijk de resultaten van Waardigheid en trots op locatie in een animatie van 1,5 minuut