Financiering van digitale zorg onder de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo)
Laatst bijgewerkt op: 04-12-2024
Elke wet heeft een eigen doel en daar moet de zorg en dus de zorgtechnologie aan voldoen. In de Factsheet financiering digitale zorg krijg je een helder overzicht van doel, voorbeelden van wat onder de wet valt, wie zorgt voor bekostiging, aanvraagprocedure etc. Dus ook van de Wmo en hoe zich dit verhoudt tot de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Zorgverzekeringswet (Zvw).
Wmo
De Wet Maatschappelijke ondersteuning (Wmo) regelt hulp en ondersteuning, zodat mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen wonen en deel kunnen blijven nemen aan de maatschappij.
Vergoeding zorgtechnologie verschillend per gemeente
In een beschikking bij de gemeente is geregeld welke hulpmiddelen onder de maatwerkvoorziening vallen. Er is dus geen landelijke richtlijn voor de vergoeding van digitale zorg, het verschilt per gemeente welke digitale zorg in aanmerking komt voor een vergoeding.
Wat valt niet onder de Wmo?
Tot iemand een indicatie voor de Wlz heeft, wordt zorg en ondersteuning voor deze persoon gefinancierd uit zowel de Wmo als de Zvw. Als iemand eenmaal een Wlz-indicatie heeft, vervalt nagenoeg alle financiering uit zowel Wmo als Zvw en loopt het merendeel dan via de Wlz.
Tot aan een Wlz-indicatie wordt alle digitale zorg voor zorg op afstand gefinancierd uit de Zvw, prestatie thuiszorgtechnologie. Hiermee wordt bedoeld de digitale zorg die wordt gebruikt in de relatie tussen de thuiszorgorganisatie en de cliënt. Een gemeente heeft hier in principe geen bemoeienis mee.
En wat valt wél onder de Wmo?
Als een digitale zorgtechnologie aantoonbaar het langer zelfstandig blijven wonen ondersteunt en de zelfredzaamheid bevordert, valt dit wel onder de Wmo. Het ondersteunen van het langer zelfstandig blijven wonen is immers een hoofddoel van de Wmo. Dit geldt ook als de zorgtechnologie andere effecten heeft die gemeenten van belang vinden onder de Wmo, zoals ondersteuning van de mantelzorg en/of eenzaamheidsbestrijding. Effecten voor de Wmo worden ook wel aangeduid als effecten in het sociaal domein.
Voorbeeld 1: Actieve personenalarmering
Actieve persoonsalarmering levert een aantoonbare bijdrage aan het langer zelfstandig blijven wonen van ouderen, waardoor het in principe vergoed kan worden door een gemeente. Dit gebeurt bij een enkele gemeente nog wel vanuit een verleden, toen personenalarmering meer structureel door gemeenten gefinancierd werd.
Echter het is ook een vorm van toezicht op afstand, en wordt daarom wel onder de Wlz gefinancierd (bijvoorbeeld door de zorgkantoren voor het MPT, bij somatische cliënten met een Wlz-indicatie).
Voorbeeld 2: Leefpatroonmonitoring
In wetenschappelijk onderzoek is verminderde stress bij de mantelzorg aangetoond door leefpatroonmonitoring. Sommige gemeenten vergoeden leefpatroonmonitoring deels, vanwege deze onderbouwing. Dit kan overlappen met de vergoeding door de zorgverzekeraar, indien de betreffende burger ook een indicatie heeft voor de Zvw-thuiszorg. Dit is in Nederland in principe standaard het geval, want leefpatroonmonitoring wordt alleen verkocht aan thuiszorgorganisaties die het inzetten bij hun cliënten.
Het vereist dan afstemming tussen de zorgverzekeraars met polishouders in het werkgebied van de thuiszorginstelling en de gemeenten in het werkgebied. Bij een Wlz-indicatie gaat de hele financiering over naar de Wlz. Leefpatroonmonitoring is zowel een vorm van zorg op afstand als toezicht op afstand. Daarom wordt het inmiddels gefinancierd onder zowel de Zvw als de Wlz.
Voorbeeld 3: Beeldschermcontact
Een product voor beeldschermcontact kan bijvoorbeeld ingezet worden voor zowel beeldschermzorg in de thuiszorg als voor welzijnsfuncties ter bestrijding van de eenzaamheid.
Beeldschermzorg is een vorm van zorg op afstand, die voor financiering onder de Zvw in aanmerking komt. Als dezelfde apparatuur & software die de thuiszorg inzet voor beeldschermzorg ook wordt gebruikt voor contacten tussen de cliënt en de mantelzorg ontstaan ook effecten die voor de gemeenten van belang zijn.
Dit opent dan ook hier de mogelijkheid van ook financiering door de gemeente, naast door de zorgverzekeraar of het zorgkantoor (bij MPT). Net als bij leefpatroonmonitoring vereist dit afstemming tussen de zorgverzekeraars en de gemeenten in het werkgebied.