Informele zorg is zorg en ondersteuning die wordt gegeven door mensen die dat niet als hun beroep doen. Ze helpen omdat ze een persoonlijke band hebben met de cliënt, uit liefde, vriendschap of vanuit een idealistische inzet. Tot de informele zorgverleners behoren mantelzorgers, familieleden, vrienden, kennissen, buren en vrijwilligers.
Samenwerken met informele zorg
Laatst bijgewerkt op: 28-08-2024
Door de toenemende zorgvraag en de krapte op de arbeidsmarkt wordt gelijkwaardig samenwerken met mantelzorgers, naasten en vrijwilligers steeds belangrijker. Samen zorgen met informele zorgverleners vergroot het welzijn en de zelfredzaamheid van ouderen.
Hoe maak je die omslag, van ‘zorgen voor’ naar ‘samen zorgen dat’? Welke verandering is nodig in de cultuur van je organisatie? Over welke competenties moeten medewerkers in zorg en welzijn beschikken? En welke werkafspraken moet je aanpassen? Daarover gaat dit thema ‘Samenwerken met informele zorg’.
Als zorgmedewerkers, mantelzorgers, vrijwilligers en het netwerk van familie en vrienden gelijkwaardig samenwerken, ontstaat zorg en welzijn die aansluit bij de wensen van de oudere. Dat samenspel is nog lang niet altijd en overal vanzelfsprekend. Veel organisaties zoeken dan ook naar manieren om dat te versterken. In de beweging naar ‘samen zorgen dat’ ontstaat een team waarin iedereen zich vanuit zijn eigen plek herkend, erkend en gekend voelt: het ‘team van de toekomst’. Dat is de kern van gelijkwaardig samenwerken.
Mantelzorgers, het sociale netwerk van familie en vrienden en vrijwilligers hebben unieke, andersoortige kennis en ervaring. Zij bieden zorg, ondersteuning, tijd en aandacht aan cliënten. Van beroepskrachten vraagt samenwerken met niet-beroepskrachten een andere rol.
Gelijkwaardig samenwerken met informele zorg vraagt om een duurzame aanpak in de structuur en cultuur van zorgorganisaties. En om aandacht voor contact met familie in alle belangrijke fasen van het leven van ouderen. Een duurzame aanpak begint met het ophalen van de behoeftes en perspectieven van zowel formele als informele zorgverleners. Als je die in kaart hebt, kun je een vertaling maken naar een visie op informele zorg in jullie organisatie. En vanuit die visie maak je weer de vertaalslag naar de praktijk. We noemen dat proces ‘Anders organiseren’ met als pijlers:
- Richten: visie en beleid
- Inrichten: borgen in werkprocessen
- Verrichten: doen op de werkvloer
In dit thema vind je naast kennis ook tools en praktijkvoorbeelden die je inspireren in het samenwerken met informele zorgverleners. Zodat ook in jouw organisatie gelijkwaardig samenwerken de gewoonste zaak van de wereld wordt.