Geeltjesmeting. Medicatie, Valincidenten, Incontinentiezorg en meer

Gepubliceerd op: 22-01-2021

De Geeltjesmeting is een laagdrempelige manier om inzicht te krijgen in wat er niet goed gaat op de afdeling. Medewerkers registreren (bijna-)fouten op een geeltje en plakken deze op een Geeltjesposter te plakken. Vervolgens worden de geeltjes geanalyseerd. Dit biedt input voor verbeteringen.

Inspiratiebox methodisch werken

Dit voorbeeld is onderdeel van de inspiratiebox methodisch werken. In deze inspiratiebox vind je voorbeelden en instrumenten die helpen cyclisch en systematisch te werken volgens de Plan, Do, Check en Act-cyclus (PDCA). We laten zien hoe andere zorgaanbieders van verpleeghuiszorg methodisch werken op verschillende niveaus en dit in verschillende processen doorgevoerd hebben. Alle voorbeelden zijn beschreven volgens het onderstaande format.

Let op! De voorbeelden uit de inspiratiebox methodisch werken moet je wel op maat maken voor je eigen werksetting. Neem deze dan ook niet zomaar over. Maak altijd een kritische overweging en zoek gericht naar: welk probleem speelt bij ons? Waar wil ik antwoord op hebben?

Bekijk ook de andere voorbeelden uit de inspiratiebox methodisch werken

Geeltjesmeting als input voor verbetering

Waarom?

Het werken met de Geeltjesmeting inspireert als

je systematisch en kort cyclisch wilt werken aan het voorkomen van en leren van medicatiefouten in een team.
je systematisch en kort cyclisch wilt werken aan andere onderwerpen zoals valincidenten, incontinentiezorg en verzorgend wassen.

Geeltjesmeting geeft inzicht

Wat?

De Geeltjesmeting is een laagdrempelige manier om inzicht te krijgen in wat er niet goed gaat op de afdeling. De Geeltjesmeting kun je voor verschillende onderwerpen gebruiken, zoals medicatieveiligheid of vrijheidsbeperking.

Welk niveau?

Dit proces gaat over het medewerker- en team-niveau en past binnen het cyclisch leren en verbeteren.

Resultaat van de Geeltjesmeting

Wat levert het op?

Veilige zorg, medicatieverstrekking
Leren van medicatiefouten
Veilige zorg: valincidenten, incontinentiezorg
Inzicht in werken volgens principes verzorgend wassen

Door wie te gebruiken?

Zorgmedewerkers
Leidinggevenden
Kwaliteitsmedewerkers

Aan de slag met de Geeltjesmeting

Hoe te gebruiken?

De zorgmedewerker kan de Geeltjesmeting best zelf uitvoeren, al is het goed om in de analysefase iemand toe te voegen die ook de vervolgstappen kan uitvoeren.
Twee weken lang registreren medewerkers fouten en bijna-fouten door geeltjes (zelfklevende memoblaadjes) op een Geeltjesposter te plakken. Medewerkers kunnen dit anoniem doen, met een korte beschrijving van het (bijna-)incident.
De poster hangt op de afdeling en maakt voor iedereen direct zichtbaar wat er mis gaat. Daarna worden de geeltjes geanalyseerd. Bijvoorbeeld met behulp van staafdiagramman in een excel-spreadsheet. De resultaten worden gezamenlijk besproken. Wat kunnen we hiervan leren? Wat kunnen we verbeteren?

Ook is de Geeltjesmeting gedaan bij trajecten van Waardigheid en trots op locatie (bij Ter Weel en bij Krabbedijke). Daar werd gewerkt met ‘kartrekkers’. De aanpak is dan als volgt:

Het team formuleert de probleemsignalering/risicosignalering
Vervolgens wordt draagvlak voor deelname gepeild
Kartrekkers komen uit het eigen team (intrinsiek gemotiveerd)
Kartrekkers krijgen uitleg over de Geeltjesmeting
Vervolgens worden materialen gemaakt en het tijdspad vastgesteld
Kartrekkers introduceren de Geeltjesmeting en zijn beschikbaar voor vragen (coach op achtergrond aanwezig)
Kartrekkers motiveren, stimuleren en leggen uit: … geen moeten, geen straffen… vooral nut en noodzaak van verbetering willen inzien.
Tussentijds compliment naar team en melding tussentijds resultaat van de meting (geen conclusies nog)
Afsluiting/ dankzegging aan team (en kartrekkers)
Analyseren geeltjes
Terugkoppeling naar team
Actieplan/afspraken en evaluatie/borging vaststellen

Download

Vilans en Zorgvoorbeter hebben de Geeltjesmeting ontwikkeld en gebruiken deze in verbetertrajecten op het gebied van:

Medicatieveiligheid
Voorkomen valincidenten
Incontinentiezorg
Verzorgend wassen

Download de bijbehorende materialen voor de Geeltjesmeting:

Download Instructie valincidenten (pdf) onderaan de pagina.
Download Instructie verzorgend wassen (pdf) onderaan de pagina.
Download Instructie medicatieveiligheid (pdf) onderaan de pagina.
Download Steekwoorden medicatiefouten (pdf) onderaan de pagina.
Download Spreadsheet medicatieveiligheid (excel) onderaan de pagina.
Download Geeltjesposter (pdf) onderaan de pagina.

Meer weten

Bekijk ook de andere voorbeelden uit de inspiratiebox methodisch werken
Lees meer over de achtergrond van methodisch werken in de verpleeghuiszorg. Ga naar het onderwerp methodisch werken
Gebruik de reflectietool methodisch werken om te onderzoeken welke vraagstukken zich bij jouw locatie voordoen op het gebied van methodisch werken.
Bekijk de informatie over de Geeltjesmeting op Zorgvoorbeter