Polak Game stap voor stap
Gepubliceerd op: 10-12-2024
De Polak Game is een waardevolle oefening voor zorgorganisaties om te ontdekken hoe zij de toekomst zien en welke invloed zij hierop denken te hebben. Je kunt het spel kort spelen, in zo’n 20 minuten, maar het is ook mogelijk om tijdens een sessie van zo’n 60 minuten dieper in te gaan op de motivaties van de deelnemers.
Je speelt het spel in 4 stappen:
- Verzamel een groep mensen, bijvoorbeeld een team of een dwarsdoorsnede van de organisatie, die bereid is deel te nemen aan het spel. Zorg voor een rustige ruimte om te discussiëren. Geef aan dat het spel draait om het verkennen van onze beelden van de toekomst. Bepaal ook de scope van het spel. Wil je kijken naar de toekomst in het algemeen? Of van je zorgorganisatie? Of van een onderwerp zoals digitale zorg?
- Creëer een lijn in de ruimte. Dit kan een denkbeeldige lijn zijn, bijvoorbeeld tussen twee facilitators of objecten, of je maakt een echte, bijvoorbeeld met tape. Stel de eerste vraag: hoe denken de deelnemers over de toekomst; zijn zij optimistisch of juist pessimistisch? Licht de uiteindes van de lijn toe met stellingen die bij de vraag horen (zie ook tip 2). Laat de deelnemers zich verdelen over de lijn en daarmee ‘stelling nemen’.
- Zorg dat de deelnemers blijven staan op hun positie. Maak nu een tweede lijn – denkbeeldig of echt – die de eerste in het midden kruist. Hierdoor ontstaan er twee assen met vier vakken. Stel de tweede vraag: in hoeverre denken de deelnemers invloed te hebben op hun toekomst? Licht de uiteindes van de lijn opnieuw toe met stellingen. Vraag de deelnemers om hun positie op de eerste lijn gelijk te houden, terwijl ze zich over deze tweede lijn verdelen.
- Door antwoord te geven op de twee vragen hebben de deelnemers zich verdeeld over de vier vakken. Vraag nu naar hun motivaties. Dat kan op verschillende manieren. Het doel is om tot onderlinge uitwisseling (en daarmee begrip) te komen van de verschillende beelden die de deelnemers hebben van de toekomst. Mogelijke vragen zijn:
- Waarom ben je gaan staan waar je staat? Wat betekent dat voor jou?
- Wist je meteen waar je wilde gaan staan, of moest je erover nadenken? Waarom?
- Hoe zou je de deelnemers beschrijven die, net zoals jij, in dit vak staan? Welke waarden komen dan in je op?
- Hoe kijk je naar de verdeling van de andere deelnemers? Wat roept dat bij je op?
- Hoe zou het voelen als je in een ander vak zou gaan staan? Probeer dat eens. Wat komt er dan in je op?
- Hoe weet je dat jullie het bij het rechte eind hebben? Hoe weet je dat je niet te optimistisch bent? Of te pessimistisch?
- Wat maakt dat de anderen zijn gaan staan waar ze staan? Welke kennis of ervaring denk je dat de deelnemers hebben in de andere vakken die jij misschien gemist hebt? Of heb jij kennis of ervaring die zij gemist hebben?
Door dit te bespreken en uit te wisselen zullen deelnemers zich gehoord voelen in hun positie en beeld van de toekomst. Zo kan er langzaam begrip voor elkaar ontstaan en een gezamenlijk toekomstbeeld dat nodig is om samen een verandering door te maken.
Tips
- Mochten deelnemers moeite hebben om te kiezen waar ze gaan staan, geef dan aan dat het vooral gaat om hun gevoel.
- Hoe je de vragen stelt, is zeer bepalend voor de antwoorden die je krijgt. Stel de vragen daarom genuanceerd en niet te polariserend. De eerste vraag zou kunnen zijn: hoe denk je dat toekomst eruit gaat zien, bijvoorbeeld die van jouw organisatie in de komende 15 à 20 jaar? Zal er over het algemeen vooruitgang zijn, ondanks dat het af en toe moeilijk wordt? Of is de toekomst complex en wordt het niet per se beter, ondanks dat het af en toe ook goed gaat? De tweede vraag zou kunnen zijn: wat is de drijvende kracht achter de ontwikkelingen in de toekomst? Is dit de mens, ondanks dat er grotere processen en krachten spelen? Of zijn juist de grotere krachten, zoals politiek, cultuur, wetenschap, bepalend en is de invloed van de mens minder groot?
Vier manieren om naar de toekomst te kijken
De Polak Game onderscheidt vier manieren om naar de toekomst te kijken:
- Krachtig (Powerful)
Je erkent dat de dingen goed zijn en gelooft dat ze nog beter kunnen worden. Je hebt vertrouwen in je vermogen om actie te ondernemen en een betere toekomst te creëren. - Passief (Passive)
Hoewel je een positieve visie op de toekomst hebt, ben je eerder een waarnemer dan een actieve veranderaar. Je verwacht dat degenen in machtsposities beslissingen nemen, en je past je aan en speelt mee. - Machteloos (Powerless)
Niet alleen zie je het heden negatief, maar je denkt ook dat de dingen slechter zullen worden. Deze perceptie maakt je vrij. Omdat je denkt dat je er niets aan kunt doen, voel je je niet verantwoordelijk als de situatie verslechtert. - Realistisch (Realistic)
Je visie op de toekomst is niet positief, maar je gelooft nog steeds dat je invloed kunt uitoefenen op de uitkomst. Deze dubbelzinnigheid zorgt echter voor gemengde gevoelens. Je denkt dat het de moeite waard is om te proberen, maar je bent niet zo zeker van de impact die je kunt hebben.
Downloads