Vind niet zelf het wiel opnieuw uit met Toolkit Leefpatroonmonitoring
Laten de sensoren bij de wc-deur zien dat meneer ongewoon vaak het toilet bezoekt? ‘Dan kunnen we vroegtijdig schakelen en een urinetest laten doen.’ Wijkverpleegkundige Betina Marijnissen van Surplus is enthousiast over de mogelijkheden van leefpatroonmonitoring (LPM). Ze raadt organisaties die ermee willen gaan werken aan de implementatietoolkit te gebruiken. ‘De zorg is al schaars en duur genoeg, dus maak gebruik van dit praktische draaiboek.’
Betina is ook actief als digicoach en digispecialist. Ze zat in de werkgroep die de toolkit heeft ontwikkeld. Behalve zorgorganisaties hadden Anders Werken in de Zorg, Vliegwiel en Vilans zitting in deze werkgroep. ‘We werkten uitdrukkelijk vanuit meerdere perspectieven, iedereen bracht andere punten in. Ook de werkvloer is gehoord. Dat is niet altijd het geval bij het ontwikkelen van implementatiemiddelen.’
Wat Betina prettig vindt aan de toolkit die nu voor iedereen beschikbaar is, is dat het niet alleen maar tekst is. ‘De implementatieroute en procesbeschrijving worden mooi schematisch en visueel weergegeven. Dat is fijn in het gebruik, overzichtelijk.’
Leefpatroonmonitoring: ook bij somatiek
Om langer zelfstandig thuis te kunnen wonen kan LPM een goed hulpmiddel zijn. Surplus werkt nu ruim vier jaar met sensortechniek voor leefpatroonmonitoring. Betina: ‘Vaak wordt gedacht dat LPM alleen bij dementie een functie kan hebben. In mijn ogen is dat veel breder: ook bij somatiek kun je het inzetten. Ik had bijvoorbeeld een cliënt die na een heupoperatie al heel snel weer uit zorg wilde. We spraken af dat we dat zouden doen met behulp van LPM. Dat vond hij prima. Na enige tijd merkten we dat hij veel vaker dan gebruikelijk naar het toilet ging. Wij ondernamen actie en medisch onderzoek bij de uroloog wees uit dat hij prostaatproblemen had. Zo hielpen de sensoren bij de diagnostiek.’
‘Bij alleenwonende cliënten met beginnende dementie denk ik vooral aan de observatie van verandering van dwaalgedrag. Meten de sensoren bij de voordeur of slaapkamerdeur dat dat toeneemt? Dan kan het van belang zijn dat te bespreken met de naasten of huisarts. Misschien is een verpleeghuisopname aan de orde. Zo zet je LPM in voor dossieropbouw.’
Inzet van LPM altijd in overleg
Een goede afstemming met cliënt en naasten voorafgaand aan de ingebruikname van LPM is van groot belang. Cliënten zitten wel eens met vragen over de privacy, ze hebben het gevoel bekeken of bespied te worden. Betina: ‘Registratie is iets anders dan filmen, dat moet je vaak uitleggen.’ Belangrijk is om samen goed te bepalen waar de sensoren worden geïnstalleerd. ‘Een sensor op de koelkast kan nuttig zijn. Of bij de badkamerdeur bijvoorbeeld. Naasten zien de uitgebreidere informatie op hun app, de zorgorganisatie krijgt vooral informatie over de frequentie van metingen. Zo nodig kunnen we nadere gegevens opvragen bij de leverancier.’
Ze vertelt dat het twee weken duurt voordat leefpatroonmonitoring iemands normale gedrag heeft aangeleerd en in staat is afwijkingen in het vaste patroon te signaleren.
LPM werkt uitsluitend bij cliënten die alleen wonen, inwonende naasten vertroebelen de gegevens.
Op weg naar ontzorgen
Surplus implementeerde leefpatroonmonitoring precies in het begin van de coronatijd. ‘Dat was voor ons een handicap. Je moet collega’s dan online scholen en dingen laten zien, dat is toch anders. We waren toen ook nog helemaal niet gewend om alles online te doen. Dan hoor je later: ja, ik heb het wel gezien toen, maar ik weet nog steeds niet goed hoe het werkt. In zulke gevallen zal iemand er niet snel aan denken de inzet van LPM te bespreken met cliënt en naasten. Hierdoor hebben we het in het begin niet optimaal kunnen benutten.’
Niet alle zorgprofessionals zijn al enthousiast over LPM. Betina: ‘Je merkt dat veel collega’s nog te graag “zorgen voor”. Terwijl we ons met elkaar ontwikkelen richting “ontzorgen”. Daarom zou ik leefpatroonmonitoring graag nóg vroeger en breder willen inzetten. Zodat we minder zorgmomenten overhouden en op termijn meer cliënten zorg kunnen blijven bieden. In dat opzicht denk ik dat LPM een meerwaarde heeft voor iedereen.’
Gebruik de toolkit bij implementatie LPM
Betina adviseert zorgorganisaties leefpatroonmonitoring breed en vroeg in te zetten bij alleenwonende cliënten.
‘En gebruik bij de implementatie vooral onze toolkit. Want waarom zou je allemaal opnieuw het wiel uit gaan vinden? Dat hebben wij binnen de werkgroep al gedaan. Mét input van verschillende zorginstellingen en ondersteund door organisaties met meer theoretische ervaring op het gebied van innoveren en veranderen. Die brede aanpak vanuit verschillende invalshoeken vind ik een grote meerwaarde van de toolkit. Samen hebben we als het ware één groot wiel gemaakt. Ga daarmee verder, maak het passend voor jouw organisatie. Het is een werkend kant-en-klaar stappenplan geworden dat zorgorganisaties veel tijd kan besparen. Dat lijkt me belangrijk, de zorg is immers al schaars en duur genoeg!’
Download de toolkit
Ook de Toolkit Leefpatroonmonitoring gebruiken? Je kunt de toolkit downloaden via de website van Vliegwiel.
Deel deze pagina via:
