Medicatiezorg bij Evean: digitaal als het kan
Gepubliceerd op: 11-09-2024
De Noord-Hollandse zorgorganisatie Evean heeft als motto 'zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan'. Voor de medicatiezorg zet de zorgorganisatie inmiddels bij zo’n 400 cliënten een medicijndispenser in. 'De cliënt behoudt zijn zelfstandigheid en wij kunnen meer zorgvragers helpen', zegt wijkverpleegkundige Sanne Kleefstra.
Ook voor het wijkteam van Evean, dat in Purmerend werkt, is de medicijndispenser onmisbaar. Het apparaat staat inmiddels bij zo’n 40 cliënten. 'Om cliënten op afstand te kunnen ondersteunen op het gebied van medicatiezorg maken we als team ook wel gebruik van beeldbellen', vertelt Sanne.
De automatische medicijndispenser helpt mensen om op tijd hun medicijnen in te nemen. Het apparaat geeft een signaal op het medicatiemoment en stuurt een melding naar de contactpersonen of het betrokken thuiszorgteam als de cliënt hier niet op reageert.
Waarom zetten jullie medicijndispensers in?
'De zorgvraag in ons werkgebied is zo groot dat we wel moeten. We krijgen soms 20 zorgaanvragen in een week. Om de zorg toegankelijk te houden, moeten wij echt investeren in technologische hulpmiddelen. Bij aanvragen voor cliënten die ondersteuning nodig hebben bij medicatiezorg, zetten wij daarom bijna altijd een medicijndispenser in. We hoeven niet meer fysiek bij hen langs te gaan en hebben hierdoor tijd om andere cliënten te helpen. Daarnaast zorgt de medicijndispenser ervoor dat cliënten langer zelfstandig thuis kunnen wonen.
'We zetten de medicijndispenser ook proactief in.'
We wachten overigens niet altijd af tot er een aanvraag is, maar zetten de medicijndispenser ook proactief in. Als een cliënt af en toe wat vergeetachtig is of als de diagnose dementie nog maar net is gesteld, laten wij de cliënt kennismaken met het apparaat. Cliënten kunnen in zo’n vroeg stadium nog leren hoe zij met het apparaat om moeten gaan. In een later stadium is dat lastiger, weten we uit ervaring.'
Hoe zorgen jullie ervoor dat het gebruik van de medicijndispenser een succes wordt?
'Twee zaken zijn belangrijk: een goede voorbereiding met de cliënt en samenwerking met de mantelzorger. We nemen uitgebreid de tijd om cliënten uit te leggen hoe de medicijndispenser werkt. We laten hierover filmpjes zien en proberen ook de mantelzorger erbij te betrekken. Daarnaast kijken we of de mantelzorger de eerste paar keer aanwezig kan zijn als de medicijndispenser zijn uitgifte doet. Ook het laden van de nieuwe rol met medicijnen en het opvolgen van alarmeringen gebeurt inmiddels vaak door de mantelzorger of door de cliënt zelf. Dat deden we eerst zelf, maar de cliënt of zijn netwerk blijken dit ook prima te kunnen.'
Zetten jullie nog andere digitale hulpmiddelen in voor de medicatiezorg?
'Beeldbellen is voor ons een welkome aanvulling op de medicijndispenser. Als er geen mantelzorger is en de cliënt heeft ondersteuning nodig, bellen we hem of gaan we langs de eerste paar keer van medicijnuitgifte. Als het niet lukt om de cliënt te bezoeken, zetten we de Compaan tablet in. Zo kunnen we op afstand toch ondersteuning bieden. We vragen cliënten of zij hun medicijnen hebben ingenomen of leggen uit wat ze met het baxterzakje moeten doen. Ook deze manier van online meekijken werkt heel goed. In de praktijk zien we dat cliënten snel gewend raken aan de medicijndispenser.
Beeldbellen kan ook een goede aanvulling zijn op de medicijndispenser, bijvoorbeeld bij insuline prikken. Soms kan een cliënt de handeling van het prikken nog hartstikke goed zelf, maar is hij onzeker door verminderd zicht en bang om niet de juiste eenheden op te draaien. Als wijkteam kunnen wij via beeldbellen meekijken. Hierdoor blijft de cliënt zelfstandig in het uitvoeren van de handeling en houdt zelf de regie.'
Hoe houden jullie controle op het gebruik van het apparaat?
'Bij sommige cliënten laden wij de nieuwe rol en vragen dan meteen of het allemaal lukt. Daarnaast evalueren we het gebruik van de medicijndispenser regelmatig met cliënt en mantelzorger. We krijgen van Medido, de medicijndispenser die wij gebruiken, ook een overzicht van de alarmeringen die zijn geweest. Ook die alarmeringen die alleen bij de mantelzorgers binnenkomen. Hierdoor kunnen we het gebruik van de medicijndispenser goed monitoren.'
Hoe reageren cliënten op de inzet van de medicijndispenser?
'Je merkt regelmatig dat ze koudwatervrees hebben. Maar 'dat kan ik niet' is voor ons geen optie meer; daarvoor is de zorgvraag te groot. Vaak reageren mensen ook wat teleurgesteld. Zij hebben recht op zorg, maar realiseren zich niet dat dit niet per se fysieke zorg hoeft te zijn. Wij proberen het gesprek om te buigen naar iets positiefs: "U houdt veel meer uw zelfstandigheid en hoeft niet op ons te wachten". Zij kunnen de medicijnen bijvoorbeeld eerder laten uitgeven en meenemen als zij de deur uit moeten.'
'Ik vind dat wij als thuiszorgorganisatie zeker oog moeten hebben voor de eenzaamheid van cliënten.'
'Voor sommige cliënten is het aanreiken van de medicijnen zeker een sociaal moment', vervolgt Sanne. 'Zij missen het contact als er een medicijndispenser wordt ingezet. Daar kun je niet omheen. Ik vind dat wij als thuiszorgorganisatie zeker oog moeten hebben voor de eenzaamheid van cliënten. Maar dat betekent niet dit niet door ons hoeft te worden opgelost. Ik denk dat we hiervoor veel meer het sociale domein moeten inzetten. Er zijn veel organisaties in onze regio die op dit gebied behulpzaam kunnen zijn. In het algemeen is het ook goed om het netwerk van cliënten te vergroten, mocht deze minder zelfstandig worden en geen mantelzorger hebben.'
Wat adviseer je andere zorgorganisaties die nog geen digitale middelen inzetten voor de medicatiezorg?
'Ik zeg: doen. Je kunt door de inzet van zorgtechnologie meer cliënten helpen. Vroeger dachten wij: we komen toch al bij de cliënt, dan kunnen we net zo goed de medicijnen aanreiken. Maar als je elke ochtend bij verschillende cliënten een paar minuten bezig bent, zit je al snel op een uur. In die tijd kun je iemand anders helpen. Daarnaast is het gebruik van een medicijndispenser in het belang van de cliënt en zijn zelfstandigheid. We gaan ook naar een generatie ouderen die eigen regie steeds belangrijker vindt.'
Een belangrijke tip van Sanne: 'Investeer voldoende tijd aan de voorkant. Niet het apparaat neerzetten en voor uitleg verwijzen naar de filmpjes. Je moet echt de tijd nemen om het gebruik van het apparaat goed aan te leren. Daar heb je later profijt van.'
Bron
Evean