Leefcirkels vergroten bewegingsruimte bewoners met dementie

Wat zijn leefcirkels en voor wie zijn deze bedoeld?

Een ‘leefcirkel’ is een zorgtechnologie voor mensen met dementie. Een bewoner draagt een tag bij zich, die zijn bewegingsruimte ‘op maat’ inregelt. Sommige deuren gaan voor de bewoner open, andere deuren blijven gesloten. Het uitgangspunt is om de leefruimte, waarin de bewoner zich vrij kan bewegen, zo groot mogelijk te laten zijn. De grootte van deze leefruimte, of ‘leefcirkel’, is persoonsafhankelijk en kan worden aangepast. 

De inzet van deze zorgtechnologie vermindert merkbaar de onrust onder bewoners. Leefcirkels vergroten ook de veiligheid van bewoners en hun omgeving en voorkomen dat bewoners gaan (ver)dwalen. Het Laar koos voor leefcirkels om de bewegingsruimte van bewoners met dementie te vergroten en beweging te stimuleren. En dat lukt. 

Waarom gebruiken jullie deze zorgtechnologie? 

De missie van Het Laar is ‘aangenaam leven met Het Laar’. ‘Daar staan en gaan we voor! We ondersteunen onze bewoners bij het zo lang mogelijk leven van het vertrouwde leven, ook als het minder makkelijk wordt om vast te houden aan de eigen zelfstandigheid en leefstijl en de zorgbehoefte toeneemt.’ 

Met de leefcirkels kunnen bewoners zo veel mogelijk eigen regie en vrijheid behouden. Het Laar heeft dan ook geen gesloten afdelingen. ‘Van de 83 bewoners met psychogeriatrische beperkingen op de intensieve zorgafdelingen dragen 18 bewoners een tag die hun bewegingsruimte instelt. De andere 65 bewoners hebben dit niet nodig. En dat is precies de reden waarom je geen gesloten afdelingen moet willen. Daarmee beperk je immers de bewegingsruimte van álle bewoners.’ 

Wat zijn de voordelen voor cliënt en medewerker?

Bewoners behouden hun eigen regie en ervaren vrijheid in bewegen. Ze voelen zich gelijkwaardig aan medebewoners, bezoekers en medewerkers die in en uit lopen. Leefcirkels bieden veiligheid, bijvoorbeeld door de leefcirkel van een bewoner bewust te verkleinen. Medewerkers ervaren dat bewoners rustiger zijn. Ook is het gebruik van leefcirkels overzichtelijk en geeft het vertrouwen. Wanneer een bewoner zich in een zone buiten zijn leefcirkel bevindt, krijgen medewerkers een melding op hun telefoon. En kunnen ze de bewoner begeleiden naar de eigen zone. 

Zitten er ook nadelen aan leefcirkels?

Bij leefcirkels met een groter bereik komt het wel eens voor dat een bewoner met een tag voor een deur staat en deze blokkeert. Andere bewoners en bezoekers – zonder tag – kunnen dan niet naar binnen en naar buiten. Daarom zoeken we steeds naar mogelijkheden om bewoners met een tag af te leiden. Zodat hun neiging om te dwalen of de uitgang te willen passeren afneemt. Sommige bewoners vinden de tag – een polsbandje – vervelend en maken dit kapot. Dan is het plaatsen van een tag in de schoen een alternatief. 

Hoe gebruiken jullie leefcirkels in de dagelijkse zorgwerkzaamheden?

We zetten leefcirkels in bij bewoners die dit nodig hebben. Bijvoorbeeld bewoners die nog goed ter been zijn maar al zo ver gevorderd in hun dementieproces dat zij de neiging hebben om te (ver)dwalen. De inzet van de leefcirkels bespreken we in het overleg met de arts en de psycholoog. En we evalueren het regelmatig. Als er minder ingrijpende vrijheidsbeperkende maatregelen mogelijk zijn, overwegen we die zorgvuldig. 

Bekijk ook de video over leefcirkels:

Meer weten

• Alles over externe leefcirkels
• Meer weten? Neem contact op met Marc Schipperen, Het Laar.
• Lees ook het artikel: Jan-Kees van Wijnen (tanteLouise): ‘Het uitgangspunt is vrijheid en geen discussie’